Πολιτισμός

                                                      ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

                                 Από τη Φρειδερίκη Τζιογκίδου

Ρατσισμός είναι η αντίληψη που υποστηρίζει την ανωτερότητα μιας φυλής και αποβλέπει στη διατήρηση της «καθαρότητάς» της και στη κυριαρχία της έναντι των υπολοίπων. Όπως εσφαλμένα απιστεύουν οι περισσότεροι, δεν είναι ένα φαινόμενο που εμφανίστηκε από τη στιγμή που άρχισε η μετανάστευση των ανθρώπων, αλλά προϋπήρχε μέσα σε κάθε χώρα, ανάμεσα στους κατοίκους της. Τα μεταναστευτικά ρεύματα ήταν η αφορμή για την εκδήλωση ρατσιστικών φαινομένων και συμπεριφορών. Οι μορφές του ρατσισμού είναι ποικίλες και ίσως αμέτρητες.

Αρχικά, η πιο γνωστή μορφή ρατσισμού είναι ο ρατσισμός απέναντι στους μετανάστες , ο οποίος εμφανίζεται σε τρεις τομείς, την εργασία, την κοινωνική ζωή και τη θρησκευτική ζωή των αλλοδαπών. Όσον αφορά τον εργασιακό τομέα, οι μετανάστες συχνά γίνονται θύματα εκμετάλλευσης από τους εργοδότες, λόγω της άγνοιας, αλλά και της αδυναμίας τους να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Ως εκ τούτου, οι εργοδότες εξευτελίζουν τους μετανάστες εργαζόμενους τους καταβάλλοντας την ελάχιστη δυνατή αμοιβή, παρέχοντας ακατάλληλες, από πλευράς υγιεινής, συνθήκες εργασίας, αδιαφορώντας για την ασφάλιση και την περίθαλψη τους.

Στον κοινωνικό τομέα, οι μετανάστες αποκλείονται από εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής και επειδή θεωρούνται κατώτεροι, αλλά κυρίως επειδή μοιάζουν να μην ανήκουν εκεί. Από το νόμο, απαγορεύεται να συμμετέχουν σε συγκεκριμένες διαδικασίες και συχνά καταπατώνται τα δικαιώματά τους, όπως αυτά της ελευθερίας έκφρασης και γνώμης και της ισότητας των ευκαιριών. Η θρησκευτική ζωή των αλλόθρησκων μεταναστών είναι ένα μεγάλο ζήτημα για κάθε κοινωνία.Υπάρχει έλλειψη σε χώρους προσευχής των αλλόθρησκων και μεγάλη εναντίωση προς τη δημιουργία χώρων.Δημιουργούνται έτσι αμφιβολίες για την έννοια της ύπαρξης ανεξιθρησκείας σε κάθε χωρα.  

Μια ακόμη μορφή ρατσισμού εμφανίζεται ανάμεσα στα άτομα διαφορετικών κοινωνικών τάξεων. Αρκετές φορές, άνθρωποι με χαμηλότερα εισοδήματα υποτιμώνται από άλλους με υψηλότερα. Συνέπεια αυτού είναι η δημιουργία στερεότυπων απόψεων για κάποιες ομάδες ατόμων και η εμφάνιση ανύπαρκτων διαφορών. Μορφωμένοι και αμόρφωτοι είναι η επόμενη ρατσιστική διάκριση που συνήθως γίνεται. Όσοι για διάφορους λόγους δεν ολοκλήρωσαν την εκπαίδευσή τους και συνήθως ασχολούνται με χειρωνακτικές εργασίες θεωρούνται κατώτεροι και ανάξιοι των μορφωμένων.Συνεπώς, δημιουργείται διαχωρισμός των επαγγελμάτων που απαιτούν γνώσεις και μελέτη και των επαγγελμάτων που απαιτούν σωματική δύναμη, με τους εργαζομένους των πρώτων να θεωρούν υποδεέστερους τους εργαζομένους των δεύτερων και δυστυχώς οι δεύτεροι συμφωνούν με αυτό και προσπαθούν να μορφωθούν,για να το αλλάξουν.

Τέλος, ρατσισμός εμφανίζεται ανάμεσα στα δύο φύλα, άνδρες, γυναίκες.Παρόλες τις αλλαγές και τους αγώνες που έχουν γίνει, υπάρχουν ακόμη διαφορετικές αντιλήψεις για τους άνδρες και τις γυναίκες. Οι άνδρες θεωρούνται πιο ικανοί,δυνατοί και άξιοι να συντηρούν οικονομικά μια οικογένεια, ενώ οι γυναίκες πιο ευάλωτες και πιο επιρεπείς. Ωστόσο στις μέρες μας έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου και οι γυναίκες, πλέον, αντιμετωπίζονται ισάξια με τους άνδρες·ψηφίζουν,εκλέγονται, αποκτούν ίσα δικαιώματα με τους άνδρες σε όλους τους τομείς. Δυστυχώς όμως, ακόμη υπάρχει ο ρατσισμός ανάμεσα τους και εκδηλώνεται με πολλές μορφές.Ακόμη, ρατσισμός εμφανίζεται και προς άτομα που έχουν διαφορετικές σεξουαλικές προτιμήσεις από τους υπολοίπους, διότι θεωρούνται ανωμαλίες και διαταράσσουν την αρμονία που υπάρχει, όμως «τα ανελεύθερα καθεστώτα αρχίζουν από την διατήρηση της αρμονίας» σύμφωνα με τον κ.Κώστα Τσιρόπουλο και μάλλον έχει δίκαιο.

Κλείνοντας,όλοι μας είμαστε ρατσιστές από τη γέννησή μας,διότι το διαφορετικό μας τρομάζει και το αποφεύγουμε.Αυτό που αλλάζει στην πορεία είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του διαφορετικού, ανάλογα με τα ερεθίσματα που θα λάβουμε και από τα οποία εξαρτάται αν θα συνεχίσουμε να φοβόμαστε ή αν θα επιλέξουμε την σωστή αξιοποίηση του προς όφελός μας. Η λύση στο ρατσισμό μπορεί να δοθεί μόνο από εμάς τους ίδιους,μέσω της αναζήτησης των αιτίων που μας οδηγούν σε ρατσιστικές συμπεριφορές και της προσπάθειας αλλαγής αυτων.